2 nolu ülser diyeti nedir?

Mide ve onikiparmak bağırsağı ülseri, gastrit ve reflü gibi rahatsızlıklarda semptomları yatıştırmak ve iyileşmeyi desteklemek için tasarlanmış bir beslenme protokolüdür. Mekanik, kimyasal ve termal tahrişi önleyen, sık ve az öğünlerle sindirim sistemini dinlendirmeyi hedefler.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

2 Nolu Ülser Diyeti Nedir? Temel İlkeler ve Amacı

2 Nolu Ülser Diyeti, Türkiye'deki hastanelerde ve sağlık kuruluşlarında uzun yıllardır kullanılan, mide ve onikiparmak bağırsağı (duodenum) ülseri, gastrit, reflü gibi üst sindirim sistemi hastalıklarının tedavisinde ve semptomların (yanma, ağrı, ekşime) azaltılmasında kullanılan bir beslenme protokolüdür. Temel amacı, mide asidini ve mide hareketlerini (motilite) azaltarak mide mukozasını (iç zarını) korumak, tahrişi en aza indirmek ve iyileşmeyi desteklemektir.

Bu Diyetin Temel Özellikleri ve Kuralları

Mekanik Tahrişten Kaçınma: Yiyecekler iyice pişirilmeli, mümkünse püre, ezme, lapa kıvamında veya iyice çiğnenerek tüketilmelidir. Sert, çiğ, lifli ve kabuklu besinlerden (çiğ sebze, sert meyvelerin kabuğu, kepekli ürünler) kaçınılır.
Kimyasal Tahrişten Kaçınma: Mide asidini artıran veya mide mukozasını doğrudan tahriş eden besinler yasaktır. Bunlar arasında acı baharatlar, aşırı tuz, turşu, sirke, limon suyu, asitli meyveler (portakal, greyfurt, mandalina), kafeinli içecekler (kahve, çay, kola), alkol ve gazlı içecekler bulunur.
Termal Tahrişten Kaçınma: Çok sıcak veya çok soğuk yiyecek-içecekler tüketilmemelidir. Her şey ılık olarak yenilip içilmelidir.
Sık ve Az Öğün: Mideyi bir seferde aşırı doldurmamak ve asit salgısını dengeli dağıtmak için günde 5-6 öğün (3 ana, 2-3 ara öğün) şeklinde beslenilir. Porsiyonlar küçük olmalıdır.
Yağ Kısıtlaması: Aşırı yağlı yiyecekler mide boşalmasını geciktirir ve sindirimi zorlaştırır. Bu nedenle kızartmalar, kavurmalar, yağlı etler, kaymak, krema, mayonez gibi besinler tüketilmez. Yemekler haşlama, fırında pişirme veya buğulama yöntemleriyle hazırlanır.

2 Nolu Ülser Diyetinde Serbest ve Yasak Besinler (Genel Liste)

İzin Verilenler (Tahriş Etmeyen, Kolay Sindirilen):

Süt ve Süt Ürünleri: Yağsız veya az yağlı süt, yoğurt, taze lor peyniri, çökelek. (Bazı bireylerde süt mide asidini geçici baskılasa da sonrasında artırabilir, bu nedenle doktor/ diyetisyen önerisine göre tüketilmelidir.)
Et, Tavuk, Balık: Yağsız kırmızı et, derisiz tavuk ve hindi, beyaz balıklar (levrek, çipura, mezgit gibi). Haşlama, fırın veya buğulama olarak.
Yumurta: Haşlanmış veya yağsız omlet şeklinde.
Ekmek ve Tahıllar: Beyaz ekmek, galeta, makarna, pirinç, şehriye, erişte. Kepekli ve tam tahıllılar aktif dönemde önerilmez.
Sebzeler: Havuç, patates, kabak, fasulye, bezelye, ıspanak gibi pişmiş ve ezilmiş sebzeler. Çiğ sebze yenmez.
Meyveler: Elma, armut, muz, şeftali gibi olgun ve tatlı meyvelerin kompostosu veya püresi. Asitli meyveler (narenciye, kivi, ananas) ve çiğ, sert meyveler yenmez.
Çorbalar: Yağsız, kremasız, tanesiz ve baharatsız çorbalar (şehriye, pirinç, yayla çorbası gibi).
Tatlandırıcılar: Az miktarda bal, pekmez, reçel (çekirdeksiz).

Kaçınılması Gerekenler (Tahriş Edici):

Sakatatlar, sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlenmiş etler.
Kuru baklagiller (aktif ülser döneminde gaz yapıcı etkisinden dolayı).
Sarımsak, soğan (çiğ), acı biber, pul biber, karabiber, hardal, ketçap, salça (aşırı).
Kızartma ve kavurma her türlü yiyecek.
Hazır meyve suları, asitli ve gazlı içecekler, alkol, kahve, çay, kakao, çikolata.
Hamur işleri, yağlı pasta ve kekler, çikolata, kuruyemişler.

Önemli Uyarılar ve Güncel Yaklaşım

2 Nolu Diyet, geçmişte ülser tedavisinin temel taşıyken, günümüzdeHelicobacter pyloribakterisinin keşfi ve güçlü asit baskılayıcı ilaçların (proton pompa inhibitörleri) kullanıma girmesiyle, tedavideki rolü destekleyici hale gelmiştir. İlaç tedavisi hala birinci sıradadır.
Diyet, kişiye özel olmalıdır. Herkes aynı besinlere aynı tepkiyi vermez. Örneğin, bir hasta sütü rahat tüketirken diğerinde rahatsızlık yapabilir. "Bireysel tolerans" çok önemlidir.
Bu diyet, aktif ülser kanaması veya şiddetli alevlenme dönemlerinde çok katı uygulanırken, iyileşme döneminde kademeli olarak normal beslenmeye geçiş sağlar.
Uzun süreli ve çok katı uygulanması, lif alımının çok azalmasına ve besin çeşitliliğinin kısıtlanmasına neden olabilir. Bu nedenle bir doktor veya diyetisyen kontrolünde, ihtiyaca göre süresi belirlenmeli ve düzenlenmelidir.

Sonuç

2 Nolu Ülser Diyeti, sindirim sistemini yormayan, tahrişi minimuma indiren koruyucu bir beslenme planıdır. Modern tıbbi tedavilere ek olarak semptomları hafifletmede ve iyileşmeyi hızlandırmada değerli bir rol oynar. Ancak, ülserin asıl nedeni (genellikleH. pylorienfeksiyonu veya NSAID ilaç kullanımı) tedavi edilmeden sadece diyetle kalıcı bir iyileşme beklenmemelidir. Tanı ve tedavi için mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurulmalı, beslenme düzeni için de bir diyetisyenden yardım alınmalıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap