Aftöz Ülser (Ağız Yarası) Belirtileri Nelerdir?
Aftöz ülserler, halk arasında "aft" veya "ağız yarası" olarak bilinen, ağız mukozasında (dudak içi, yanak içi, dil, diş eti, yumuşak damak gibi bölgelerde) ortaya çıkan, genellikle küçük, yuvarlak veya oval, ağrılı ülserasyonlardır. Belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Ağrı ve Yanma Hissi: En belirgin ve rahatsız edici semptomdur. Özellikle yemek yerken, içecek tüketirken (asitli, baharatlı, sıcak) veya konuşurken ağrı şiddetlenir. Ülser oluşmadan önce o bölgede karıncalanma veya yanma hissi olabilir.
- Görünüm: Genellikle 2-5 mm çapında, kenarları kırmızı, merkezi beyaz, sarımsı veya gri renkte, hafif çökük yaralardır. Daha büyük (1 cm'den büyük) ve daha derin formları da görülebilir.
- Sayı ve Yerleşim: Çoğunlukla tekil veya birkaç tane olarak ortaya çıkar. En sık yanak ve dudak içi, dil, dil altı, yumuşak damak ve diş etlerinde görülür. Sert damak ve diş etinin keratinize bölgelerinde nadirdir.
- İyileşme Süreci: Çoğu aft, herhangi bir iz bırakmadan 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Büyük veya majör aftların iyileşmesi 6 haftaya kadar uzayabilir ve bazen hafif iz bırakabilir.
- Eşlik Eden Diğer Belirtiler: Nadiren, özellikle şiddetli veya çok sayıda aft varlığında, hafif ateş, halsizlik veya lenf bezlerinde şişlik görülebilir.
Aft Türlerine Göre Belirti Farklılıkları:
- Minör Aft: En sık görülen tiptir. Küçük, yüzeysel ve hızlı iyileşir. Ağrı genellikle hafif-orta şiddettedir.
- Majör Aft: Daha büyük (1 cm'den fazla), derin ve kenarları daha belirgindir. İyileşmesi uzun sürer, şiddetli ağrıya neden olur ve bazen skar (iz) bırakabilir.
- Herpetiform Aft: Nadirdir. Onlarca, hatta yüzlerce, 1-2 mm'lik çok sayıda küçük ülser şeklinde kümeler halinde görülür. Birbirleriyle birleşip büyük, düzensiz alanlar oluşturabilir. Ağrılıdır ve iyileşmesi 1-2 hafta sürebilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Aşağıdaki durumlarda bir doktora (genellikle dermatolog veya diş hekimi) danışmak önemlidir:
- Çok sık tekrarlayan aftlar (ayda birkaç kez),
- 2 haftadan uzun sürede iyileşmeyen yaralar,
- Olağanüstü büyük (1.5-2 cm'den büyük) yaralar,
- Ağız dışında (cinsel bölge gibi) da yaraların eşlik etmesi,
- Şiddetli ağrı nedeniyle yemek yiyememe veya sıvı kaybı,
- Ateş, diğer sistemik belirtiler veya altta yatabilecek bir hastalık (Behçet hastalığı, çölyak, inflamatuar bağırsak hastalıkları, vitamin eksiklikleri vb.) şüphesi.
Önemli Not: Aftöz ülserler bulaşıcı değildir. Uçuk (herpes simpleks) ile karıştırılmamalıdır. Uçuk genellikle dudak kenarında, içi sıvı dolu kabarcıklar şeklinde başlar ve bulaşıcıdır. |
.webp "Bağırsak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi")
