Ağız içi ülser neden oluşur?

Ağız içinde zaman zaman ortaya çıkan ve yemek yemeyi, konuşmayı zorlaştıran aftlar, birçok farklı faktörün etkisiyle oluşabilir. Bu yaraların arkasında travmalardan beslenme alışkanlıklarına, stresten sistemik hastalıklara kadar geniş bir yelpazede yer alan nedenler bulunur.
08 Aralık 2025

Ağız İçi Ülserler (Aftlar) Neden Oluşur?


Ağız içi ülserler, halk arasında "aft" olarak bilinen, ağız mukozasında (dudak içi, yanak içi, dil, diş eti, yumuşak damak gibi bölgelerde) ortaya çıkan, genellikle ağrılı, yuvarlak veya oval şekilli, beyaz-gri renkli, kırmızı bir hale ile çevrili yaralardır. Oluşum nedenleri çoğunlukla kesin olarak belirlenememekle birlikte, birçok faktörün tetikleyici olabileceği kabul edilir. Bu faktörler temel olarak şu şekilde gruplandırılabilir:

1. Travma ve Fiziksel Yaralanmalar


  • Yanak, dudak veya dili ısırma.
  • Sert veya kenarları keskin yiyecekler (cips, sert ekmek kabuğu gibi).
  • Kötü uyumlu protezler, braketler veya kırık dişlerin sürtmesi.
  • Ağız bakımı sırasında diş fırçası veya kürdanın neden olduğu tahriş.
  • Çok sıcak yiyecek/içeceklerin neden olduğu yanıklar.

2. Beslenme ve Gıda Hassasiyetleri

  • Bazı gıdalara karşı alerji veya hassasiyet (çikolata, kahve, çilek, yumurta, kuruyemiş, peynir, baharatlı ve asitli yiyecekler gibi).
  • Demir, çinko, folik asit (B9 vitamini) ve B12 vitamini eksiklikleri.

3. Hormonal Değişiklikler

  • Özellikle kadınlarda adet dönemi öncesi veya hamilelik sırasında görülen hormonal dalgalanmalar.

4. Stres ve Psikolojik Faktörler

  • Yoğun duygusal stres, kaygı ve yorgunluk, bağışıklık sistemini etkileyerek aft oluşumunu tetikleyebilir.

5. Bağışıklık Sistemi Tepkileri

  • Vücudun bağışıklık sisteminin, bilinmeyen bir nedenle ağız mukozasındaki hücrelere saldırması (otoimmün bir tepki).
  • Soğuk algınlığı, grip gibi enfeksiyonlar sırasında vücut direncinin düşmesi.

6. Sistemik Hastalıklar

  • Çölyak hastalığı (glüten intoleransı), Behçet hastalığı, Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları.
  • HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini baskılayan durumlar.

7. Diğer Faktörler

  • Sigara içmeyi bırakma döneminde (vücudun adaptasyon süreci).
  • Sodyum lauril sülfat (SLS) içeren diş macunlarına karşı hassasiyet.
  • Bazı ilaçların (kemoterapi ilaçları, bazı ağrı kesiciler vb.) yan etkisi olarak.

Önemli Not:

Çoğu aft, 1-2 hafta içinde kendiliğinden iyileşir ve zararsızdır. Ancak;
  • 3 haftadan uzun süren,
  • Çok sık tekrarlayan (ayda birkaç kez),
  • Çok büyük (1 cm'den geniş) veya çok sayıda olan,
  • Ateş, ishal, deri döküntüsü, baş ağrısı gibi başka belirtilerle birlikte görülen,
  • İyileşmeyen bir yara şeklinde olan ülserler için mutlaka bir diş hekimi veya kulak-burun-boğaz doktoruna başvurmak gerekir. Altta yatan ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Ülser Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Belirtileri ve Tedavisi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Kornea Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Kornea Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ülser İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Ülser İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Mide Ülseri İlaçları Nelerdir?
Mide Ülseri İlaçları Nelerdir?
Ülsere İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Ülsere İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Ülser Ameliyatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Ülser Ameliyatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Varis Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Varis Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Diyeti Nasıl Yapılır?
Ülser Diyeti Nasıl Yapılır?
Ülser Perhizi ve Önerilen Gıdalar
Ülser Perhizi ve Önerilen Gıdalar
Gastrit Ülser Reflü Belirtileri ve Tedavisi
Gastrit Ülser Reflü Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Gaz Yapar mı?
Ülser Gaz Yapar mı?
Ayak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ayak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
;