Bağırsakta ülser neden olur?

Sindirim sisteminde oluşan ülserler, koruyucu mukoza tabakasının bütünlüğünün bozulmasıyla ortaya çıkar. Bu duruma yol açan başlıca faktörler, bir bakteri türü ile yaygın olarak kullanılan bazı ilaçlardır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Bağırsak Ülserinin Nedenleri: Sindirim Sistemindeki Yaraların Arkasındaki Faktörler

Bağırsak ülseri, genellikle ince bağırsağın ilk bölümü olan duodenumda (onikiparmak bağırsağı) veya midede görülen, mukoza tabakasında oluşan açık yaralardır. Bu yaralar, sindirim sıvılarının (asit ve enzimler) koruyucu mukoza bariyerini aşarak altındaki dokuya zarar vermesi sonucu oluşur. Oluşum mekanizması genellikle koruyucu faktörler (mukus, bikarbonat) ile zararlı faktörler (asit, pepsin) arasındaki dengenin bozulmasıdır.

1. En Yaygın Neden: Helicobacter pylori (H. pylori) Enfeksiyonu

Bu bakteri, dünya çapında bağırsak (özellikle duodenum) ve mide ülserlerinin en sık görülen nedenidir.
Mide ve duodenum mukozasına yerleşerek kronik bir enfeksiyon ve inflamasyon (iltihap) oluşturur.
Bakteri, mukoza bariyerini zayıflatır ve asit duyarlılığını artırarak ülser gelişimine zemin hazırlar.

2. Nonsteroid Antiinflamatuar İlaç (NSAİİ) Kullanımı

Aspirin, ibuprofen, naproksen, diklofenak gibi ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçların sık veya uzun süreli kullanımı.
Bu ilaçlar, mide ve bağırsak mukozasını koruyan prostaglandin adlı maddenin üretimini baskılayarak mukoza bariyerini zayıflatır ve aside karşı savunmasız hale getirir.

3. Aşırı Mide Asidi Üretimi (Hipersekresyon)

Zollinger-Ellison Sendromu gibi nadir hastalıklarda aşırı gastrin hormonu salgılanması sonucu kontrolsüz asit üretimi görülür.
Bazı bireylerde genetik veya diğer faktörlere bağlı olarak asit üretimi normalden fazla olabilir.

4. Diğer Önemli Faktörler ve Tetikleyiciler

Stres: Yoğun fiziksel stres (büyük ameliyatlar, ciddi yanıklar, kritik hastalıklar) "stres ülseri" oluşturabilir. Kronik psikolojik stresin ise direktttttttttttt neden olmasa da iyileşmeyi geciktirdiği ve ülser riskini artırdığı düşünülmektedir.
Sigara ve Tütün Kullanımı: Mukozadaki kan akışını azaltır, iyileşmeyi yavaşlatır ve asit üretimini etkileyerek ülser oluşumunu kolaylaştırır.
Alkol Tüketimi: Aşırı alkol, mukoza bariyerine direktttttttttttt tahriş edici etki gösterebilir ve asit sekresyonunu artırabilir.
Genetik Yatkınlık: Ailesinde ülser öyküsü olan bireylerde risk daha yüksektir.
Beslenme Alışkanlıkları: Baharatlı gıdaların direktttttttttttt neden olduğu kanıtlanmamış olsa da, bazı bireylerde şikayetleri artırabilir. Kafeinli içecekler asit salgısını uyarabilir.

5. Nadir Görülen Nedenler

Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları.
Bakteri, virüs veya mantar enfeksiyonları (H. pylori dışında).
Kanserler (mide veya lenfoma).
Radyasyon tedavisi.

Önemli Not:

Geçmişte stres ve beslenmenin tek başına ana neden olduğu düşünülürdü. Günümüzde ise, vakaların büyük çoğunluğundan H. pylori enfeksiyonu veya NSAİİ kullanımı sorumludur. Doğru tanı ve tedavi için gastroenteroloji uzmanına başvurmak esastır. Tanı genellikle endoskopi (gastroskopi) ve H. pylori testleri (nefes, dışkı, biyopsi) ile konulur. Tedavi, nedene yöneliktir; H. pylori için antibiyotik tedavisi, asit salgısını azaltan ilaçlar (proton pompa inhibitörleri) ve yaşam tarzı değişiklikleri uygulanır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap