Boğaz ülseri belirtileri nelerdir?

Boğaz ülseri, yutak bölgesinde (farenks) veya bademcikler çevresinde oluşan açık yaralardır. Ağız içi yaralarına (aft) benzerler ancak daha derinde ve genellikle daha ağrılı olabilirler. Çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilirler ve belirtileri altta yatan nedene göre değişiklik gösterebilir.

Belirtiler, ülserin sayısına, büyüklüğüne ve nedenine bağlı olarak hafiften şiddetliye değişir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Yutkunma Sırasında Ağrı veya Yanma Hissi (Odynofaji): En karakteristik belirtidir. Yemek yeme, içecek tüketme ve hatta tükürük yutma bile keskin bir ağrıya neden olabilir.
• Boğazda Sürekli Bir Ağrı veya Rahatsızlık Hissi: Yutkunmadan bağımsız, sürekli var olan bir ağrı, batma veya kaşınma hissi.
• Boğazda Kızarıklık ve Şişlik: Ülserin bulunduğu bölge ve çevresi iltihaplı görünebilir.
• Ağız Kokusu (Halitosis): Açık yara nedeniyle kötü koku oluşabilir.
• Ses Kısıklığı veya Ses Değişiklikleri: Ülser ses tellerine yakınsa veya tahrişe neden oluyorsa ortaya çıkabilir.
• Boyun Lenf Bezlerinde Şişme: Vücudun enfeksiyon veya iltihaba tepkisi olarak boyundaki lenf düğümleri hassas ve şiş hale gelebilir.
• Ateş: Özellikle ülserin nedeni bakteriyel veya viral bir enfeksiyonsa görülebilir.
• Yutma Güçlüğü (Disfaji): Ağrı ve şişlik nedeniyle katı ve bazen sıvı gıdaları yutmak zorlaşabilir. Bu, yetersiz beslenmeye ve sıvı kaybına yol açabilir.
• Boğazda Yabancı Cisim Hissi: Sanki boğazda bir şey takılıymış gibi bir his oluşabilir.
• İştah Kaybı: Yutma zorluğu ve ağrısı nedeniyle yemek yeme isteği azalır.

Belirtilerin kaynağını anlamak için altta yatan nedenin bilinmesi önemlidir:

• Enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlar (örn. Herpes simpleks, suçiçeği, Coxsackie virüsü, EBV), bakteriyel enfeksiyonlar (örn. streptokok) veya mantar enfeksiyonları (pamukçuk).
• Travma veya Tahriş: Sıcak yiyecek/içecek yanıkları, sert veya keskin gıdalar (cips, tost kenarı), yanlışlıkla kimyasal madde yutma, endoskopi gibi tıbbi işlemler.
• Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH): Mide asidinin sürekli boğaza kadar gelmesi, tahrişe ve ülsere neden olabilir.
• Bağışıklık Sistemi Sorunları: Behçet hastalığı, Crohn hastalığı gibi otoimmün hastalıklar.
• Beslenme Eksiklikleri: B12 vitamini, demir, folik asit veya çinko eksikliği.
• İlaçlar: Bazı kemoterapi ilaçları, radyoterapi, ağrı kesiciler veya bazı antibiyotikler.
• Kanser: Boğaz veya yemek borusu kanserleri nadiren ülser benzeri lezyonlarla kendini gösterebilir. (Bu, daha az yaygın bir nedendir ancak inatçı ülserlerde akılda tutulmalıdır.)

Boğaz ağrınız 1 haftadan uzun sürüyorsa, şiddetliyse veya yukarıda listelenen ciddi belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız mutlaka bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına veya dahiliye doktoruna görünmelisiniz. Doktorunuz fizik muayene yapacak, gerekirse boğaz kültürü, kan testi veya endoskopi gibi tetkikler isteyerek nedeni belirleyip uygun tedaviyi (antibiyotik, antiviral ilaç, asit baskılayıcılar, gargaralar, ağrı kesiciler vb.) planlayacaktır.

Boğaz ülserinin en tipik belirtisi, özellikle yutkunurken artan şiddetli ağrıdır. Buna eşlik eden kızarıklık, yutma güçlüğü, ateş ve lenf bezlerinde şişme gibi belirtiler olabilir. Nedeni basit bir tahrişten ciddi bir sağlık sorununa kadar uzanabildiği için, uzun süren veya şiddetli belirtilerde profesyonel tıbbi değerlendirme şarttır.