Duodenum ülseri nedir?

Onikiparmak bağırsağında ortaya çıkan ve mide asidi ile sindirim sıvılarının neden olduğu açık yaralar, duodenum ülseri olarak adlandırılır. Bu yaygın sindirim sistemi sorunu, belirtilerden tanı yöntemlerine, risk faktörlerinden tedavi seçeneklerine kadar pek çok yönüyle ele alınmaktadır.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Duodenum Ülseri Nedir?

Duodenum ülseri, onikiparmak bağırsağı olarak da bilinen duodenumun iç yüzeyinde (mukoza) oluşan açık bir yara veya erozyondur. Mide asidi ve sindirim sıvılarının, bağırsağın koruyucu tabakasına zarar vermesi sonucu ortaya çıkar. Peptik ülser hastalığının en yaygın görülen şeklidir (mide ülserinden daha sıktır).

Nedenleri ve Risk Faktörleri

Helicobacter pylori (H. pylori) Enfeksiyonu: En önemli nedendir. Bu bakteri mide ve duodenum duvarına yerleşerek koruyucu mukus tabakasını zayıflatır ve iltihaba neden olur.
Nonsteroid Antiinflamatuar İlaçlar (NSAİİ'ler): Aspirin, ibuprofen, naproksen gibi ağrı kesici ve iltihap giderici ilaçların uzun süreli veya yüksek doz kullanımı. Mide ve bağırsak mukozasının koruyucu mekanizmalarını bozarlar.
Asit Fazlalığı: Midenin aşırı asit üretmesi veya duodenuma geçen asit miktarının artması.
Diğer Faktörler:
Sigara kullanımı (iyileşmeyi geciktirir ve riski artırır)
Aşırı alkol tüketimi
Stres (fiziksel ağır stres, yanık, major cerrahi gibi durumlar riski artırabilir, ancak günlük psikolojik stresin tek başına ana neden olduğu düşünülmemektedir)
Genetik yatkınlık (aile öyküsü)
Zollinger-Ellison sendromu gibi nadir hastalıklar (aşırı gastrin hormonu üretimi)

Belirtileri Nelerdir?

Karın Ağrısı: En tipik belirtidir. Genellikle göbek üstünde veya sırta vuran yanıcı, kemirici bir ağrı şeklinde olur. Açken veya yemeklerden 2-3 saat sonra ortaya çıkması ve yemek yemekle veya antiasit ilaçlarla geçmesi karakteristiktir.
Gece Uyandıran Ağrı: Özellikle gece uykudan uyandıran karın ağrısı sık görülür.
Şişkinlik ve Dolgunluk Hissi
Bulantı ve Bazen Kusma
İştah Değişiklikleri
Koyu, Katran Renginde Dışkı: Ülser kanamasının önemli bir belirtisidir.
Kusmukta Kan (Kırmızı veya Kahve Telvesi Görünümünde): Acil tıbbi müdahale gerektirir.

Tanı Nasıl Konur?

Üst Gastroskopi (Endoskopi): Altın standart tanı yöntemidir. İnce, esnek bir tüp (endoskop) ile ağızdan girilerek yemek borusu, mide ve duodenum direktttttttttttt olarak görüntülenir. Gerekirse ülserden biyopsi (küçük doku örneği) alınarakH. pylorivarlığı araştırılır veya kanser riski değerlendirilir.
H. pylori Testleri: Dışkıda antijen testi, nefes testi (üre nefes testi) veya kanda antikor testi yapılabilir. Biyopsi ile de tanı konulabilir.
Baryumlu Radyoloji: Hastanın baryum içeren bir sıvı içmesi ve sonra röntgen çekilmesi ile görüntüleme yapılır. Günümüzde endoskopi kadar sık kullanılmamaktadır.

Olası Komplikasyonlar (Ciddi Sonuçlar)

Kanama: Ülser tabanındaki bir damarın aşınması sonucu oluşur. Hayatı tehdit edebilir.
Delinme (Perforasyon): Ülserin bağırsak duvarını tamamen delerek karın boşluğuna açılmasıdır. Şiddetli karın ağrısı ve "akut karın" tablosuna yol açar. Acil cerrahi gerektirir.
Tıkanıklık (Pilorik Stenoz): Ülserin iyileşme sürecinde oluşan nedbe dokusu veya ödem nedeniyle duodenum çıkışının daralmasıdır. Bulantı, şiddetli kusma ve kilo kaybına neden olur.

Tedavi Yöntemleri

Tedavi, nedene yöneliktir ve genellikle ilaçlarla yapılır.

H. pylori Tedavisi: Genellikle 10-14 gün süren, iki farklı antibiyotik ve bir asit baskılayıcı ilaçtan (proton pompa inhibitörü - PPI) oluşan üçlü veya dörtlü tedavi rejimleri uygulanır. Bakterinin kökünün kurutulması (eradikasyonu) amaçlanır.
Asit Baskılayıcı İlaçlar: Proton pompa inhibitörleri (örn., omeprazol, pantoprazol, lansoprazol) veya H2 reseptör blokerleri (örn., famotidin, ranitidin). Ülserin iyileşmesi için asit ortamını azaltırlar.
Mukoza Koruyucu İlaçlar: Sucralfat, bizmut subsalisilat gibi ilaçlar ülser üzerinde bariyer oluşturur.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara ve alkolden uzak durma, NSAİİ kullanımını sınırlama (gerekirse doktor kontrolünde alternatif ağrı kesiciler), stres yönetimi.
Cerrahi Tedavi: Günümüzde ilaç tedavisi çok etkili olduğu için nadiren gerekir. Ancak ilaçlarla kontrol altına alınamayan, kanayan, delinen veya tıkanıklığa neden olan ülserlerde uygulanır.

Önemli Uyarı

Karın ağrısı, hazımsızlık gibi şikayetleriniz varsa kendi kendinize teşhis koymak veya gelişigüzel ilaç kullanmak yerine mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmalısınız. Erken tanı ve uygun tedavi, ciddi komplikasyonların önlenmesi açısından hayati önem taşır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap