Kornea Ülseri Tedavisinde Kullanılan İaçlar Hakkında Kapsamlı Rehber
Kornea ülseri, gözün ön şeffaf tabakası olan korneada oluşan ciddi bir enfeksiyon veya yara durumudur. Tedavisi acil ve agresif bir şekilde yapılmalıdır, çünkü görme kaybına ve hatta gözün kaybına yol açabilir. Kullanılan ilaçlar, ülserin nedenine (bakteriyel, viral, fungal veya paraziter) ve şiddetine göre değişiklik gösterir. Önemli Uyarı: Bu bilgiler yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına (oftalmolog) başvurulmalıdır.
1. Antibiyotikler (Bakteriyel Kornea Ülseri için)
Bakteriyel enfeksiyonlar en yaygın neden olduğu için genellikle ilk basamak tedavidir. Başlangıçta, etken bakteri belirlenmeden geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılır. Kültür sonucuna göre tedavi özelleştirilir.
- Topikal (Göz Damlası/Merhemi) Antibiyotikler: Çok sık aralıklarla (başlangıçta saatte bir veya daha sık) uygulanır.
- Florokinolonlar: Moksifloksasin, Siprofloksasin, Levofloksasin. Yaygın olarak kullanılan güçlü antibiyotiklerdir.
- Aminoglikozitler: Tobramisin, Gentamisin. Özellikle pseudomonas enfeksiyonlarında etkilidir.
- Sefalosporinler: Sefazolin. Genellikle bir aminoglikozit veya florokinolon ile kombine edilir.
- Basitrasin/Polimiksin B: Merhem formunda, özellikle gece uygulamaları için kullanılır.
- Sistemik (Ağızdan veya Damardan) Antibiyotikler: Çok şiddetli, derin veya skleraya yayılmış ülserlerde kullanılır.
2. Antiviral İlaçlar (Viral Kornea Ülseri için)
Genellikle Herpes Simpleks Virüsü (HSV) veya Herpes Zoster Virüsü (Zona) nedenlidir.
- Topikal Antiviral Damlalar/Merhemler:
- Trifluridin: HSV tedavisinde sık kullanılan bir damladır.
- Asiklovir Merhem: Kornea epitel hastalığında kullanılır.
- Gansiklovir Jel: HSV tedavisinde etkili bir seçenektir.
- Sistemik Antiviral İlaçlar (Ağızdan): Daha derin ve ciddi enfeksiyonlarda (stromal keratit) mutlaka kullanılır.
- Asiklovir, Valasiklovir, Fam siklovir: Uzun süreli tedavi gerekebilir.
3. Antifungal İlaçlar (Fungal/Mantar Kornea Ülseri için)
Tarım kazaları veya kontakt lens kullanımı sonrası gelişebilir. Tedavisi zor ve uzun sürelidir.
- Topikal Antifungal Damlalar: Sık uygulama gerektirir, hazır formları sınırlıdır, çoğunlukla eczanelerde özel olarak hazırlanır (magistral ilaç).
- Natamisin (%5): Genellikle ilk tercihtir, özellikle filamentöz mantarlara karşı.
- Amfoterisin B: Maya mantarlarına karşı etkilidir.
- Azoller: Vorikonazol, Flukonazol, Ketokonazol damlaları.
- Sistemik Antifungal İlaçlar: Derin veya yayılmış enfeksiyonlarda.
- Vorikonazol, Flukonazol, Itrakonazol.
4. Antiparaziter İlaçlar (Akanthamoba Keratiti için)
Özellikle kontakt lens kullanıcılarında görülen, tedavisi çok zor bir enfeksiyondur.
- Topikal İlaçlar: Genellikle birden fazla ilaç kombinasyonu uzun süre kullanılır.
- Polimeksin B + Neomisin + Bakitrasin kombinasyonu.
- Klorheksidin veya Hekzamidin gibi antiseptik damlalar.
- Propamidin izetionat.
5. Yardımcı Tedavi Amaçlı Kullanılan İlaçlar
- Sikloplejik/Midriyatik Damlalar: Göz bebeğini büyütür, ağrıyı azaltır ve kornea ile iris arasında yapışıklık (sineşi) oluşumunu engeller.
- Atropin, Siklopentolat, Homatropin.
- Topikal Kortikosteroidler:Çok dikkatli ve hekim kontrolünde kullanılmalıdır. Enfeksiyon kontrol altına alındıktan sonra, korneada aşırı inflamasyon ve skar (leke) oluşumunu azaltmak için eklenebilir. Yanlış kullanımı enfeksiyonu kötüleştirebilir.
- Sun'i Gözyaşı Damlaları/Jelleri: Kornea yüzeyini nemlendirir ve iyileşmeyi destekler.
- Ağızdan Ağrı Kesiciler: Şiddetli ağrıyı kontrol etmek için kullanılabilir.
6. Cerrahi Olmayan Diğer Tedaviler
- Kornea Debridmanı: Hekim tarafından enfekte ve ölü dokuların mikroskop altında temizlenmesi, ilaç etkinliğini artırır.
- Topikal İlaç Konsantrasyonunu Artırma: İleri vakalarda, göze sürekli ilaç damlatabilen bir kateter yerleştirilebilir.
7. Cerrahi Tedaviler
İlaç tedavisine yanıt alınamayan, ilerleyen veya korneada delinme riski olan durumlarda gerekebilir.
- Terapötik Keratoplasti: Enfekte kornea dokusunun bir kısmının (lameller) veya tamamının (penetran) kadavradan alınan sağlıklı kornea dokusu ile değiştirilmesi ameliyatıdır.
Sonuç Olarak:
Kornea ülseri tedavisi kişiye özeldir ve dinamik bir süreçtir. Tedavi, sıklıkla hastanede yatışı veya günde birkaç kez hastaneye kontrole gitmeyi gerektirebilir. İlaçların sıklığı, enfeksiyonun klinik yanıtına göre hekim tarafından kademeli olarak azaltılır. Erken ve doğru tedavi, görme yetisini korumanın en temel anahtarıdır. |
.webp "Bağırsak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi")
