Mide Ülseri (Peptik Ülser) Nedir?
Mide ülseri, mide zarının (mukoza) asit ve sindirim sıvıları gibi tahriş edici faktörler nedeniyle hasar görmesi sonucu oluşan yaralardır. Bu yaralar sadece midede değil, mideye yakın bölgelerde (örneğin onikiparmak bağırsağında) da görülebilir. Erken teşhis ve tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Mide Ülserinin Belirtileri ve Nasıl Anlaşılır?
Mide ülserinin en yaygın belirtisi karın ağrısıdır, ancak belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı insanlarda hiçbir belirti olmayabilir. İşte mide ülserini düşündürebilen başlıca belirtiler:
- Karın Ağrısı: En tipik belirtidir. Genellikle göbek deliği ile göğüs kemiği arasında, karnın üst orta kısmında hissedilen yanıcı, kemirici veya açlık hissine benzer bir ağrıdır. Yemek yedikten sonra (mide ülserinde) veya açken (onikiparmak bağırsağı ülserinde) artabilir. Antasit gibi ilaçlarla veya süt içmekle geçici olarak hafifler.
- Mide Ekşimesi ve Yanması: Göğüs kemiğinin arkasında yanma hissi.
- Şişkinlik ve Geğirme: Yemeklerden sonra aşırı şişkinlik hissi ve sık geğirme ihtiyacı.
- Bulantı ve Kusma: Özellikle ağrılı dönemlerde bulantı ve bazen kusma görülebilir. Kusmukta bazen kahve telvesi görünümünde kan olabilir; bu acil bir durum işaretidir.
- İştah Kaybı ve Kilo Kaybı: Ağrı nedeniyle yemek yemekten kaçınma ve istemsiz kilo kaybı.
- Erken Doygunluk Hissi: Normalden çok daha az yemekle bile mide doluluk hissi.
Acil Tıbbi Müdahale Gerektiren Ciddi Belirtiler (Komplikasyon İşaretleri):
Bu belirtiler ülserin kanama, delinme (perforasyon) veya tıkanmaya neden olduğunu gösterir ve acil tıbbi yardım gerektirir:
- Siyah, katran gibi yapışkan dışkı (kanamanın göstergesi)
- Kusmukta parlak kırmızı kan veya kahve telvesi görünümü
- Ani, keskin, şiddetli ve sürekli karın ağrısı (karın duvarında sertlik eşlik edebilir - delinme işareti)
- Baş dönmesi, baygınlık hissi, soğuk terleme (kan kaybına bağlı şok belirtileri)
- Nefes darlığı
Mide Ülseri Nasıl Teşhis Edilir?
Belirtiler ülseri düşündürse de kesin teşhis için mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmak gerekir. Doktorunuz şu yöntemlerle tanı koyacaktır:
- Endoskopi (Gastroskopi): Altın standart tanı yöntemidir. Ucunda kamera olan ince, esnek bir tüp (endoskop) ağızdan sokularak yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağı görüntülenir. Ülser görülürse, aynı işlem sırasındaHelicobacter pyloritesti veya kanser riskini ekarte etmek için biyopsi (küçük doku örneği alınması) yapılabilir.
- Helicobacter pylori Testleri: Bu bakteri ülserin en önemli nedenidir. Nefes testi, dışkı testi veya endoskopi sırasında alınan biyopsi örneği ile tespit edilir.
- Baryumlu Röntgen (Üst GIS Serisi): Hastanın baryum içeren bir sıvı içmesi sonrası çekilen röntgen filmlerinde ülser görüntülenebilir. Günümüzde endoskopi kadar sık kullanılmamaktadır.
- Kan Testleri: Kansızlık (anemi) olup olmadığını kontrol etmek veH. pyloriantikorlarını araştırmak için yapılabilir.
Önemli Uyarılar:
- Yukarıdaki belirtilerden herhangi biri sizde varsa, kendi kendinize teşhis koymaktan veya gelişigüzel ilaç (özellikle ağrı kesici/anti-inflamatuar) kullanmaktan kaçının. Yanlış ilaç kullanımı ülseri daha da kötüleştirebilir.
- Mide ülseri belirtileri, mide kanseri, safra kesesi problemleri veya pankreatit gibi başka ciddi hastalıklarla karışabilir. Bu nedenle profesyonel değerlendirme şarttır.
- Teşhis konulduktan sonra, doktorunuzun önerdiği ilaç tedavisi (asit baskılayıcılar, antibiyotikler -H. pylorivarsa) ve yaşam tarzı değişikliklerine (sigara/alkolden kaçınma, baharatlı gıdaları sınırlama, stres yönetimi) mutlaka uyun.
Sonuç olarak, mide ülseri şüphesi uyandıran, özellikle de inatçı ve tekrarlayan mide şikayetleriniz varsa, zaman kaybetmeden bir doktora başvurarak uygun tetkikleri yaptırmanız, erken tanı ve etkin tedavi için en doğru yoldur. |
.webp "Bağırsak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi")
