Özofagus ülseri belirtileri nelerdir?

Özofagus ülseri, yemek borusunun (özofagus) iç yüzeyini döşeyen mukoza tabakasında oluşan açık yaralardır. Mide asidi, safra veya enfeksiyonlar gibi tahriş edici faktörlerin bu hassas bölgeyi aşındırması sonucu gelişir. Mide ülserine kıyasla daha az yaygın olmakla birlikte, ciddi rahatsızlığa ve komplikasyonlara yol açabilir.

Özofagus Ülserinin Başlıca Belirtileri

Belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı hastalarda hafif şikayetler olurken, bazılarında daha şiddetli ve ayırt edici semptomlar görülebilir.

• Göğüs Ağrısı ve Yanma Hissi (Heartburn): En sık görülen belirtidir. Göğüs kemiğinin arkasında, mideden boğaza doğru yayılan yanıcı, yakıcı bir ağrı şeklinde hissedilir. Özellikle yemekten sonra, uzanırken veya eğilirken şiddetlenir.
• Yutma Güçlüğü (Disfaji): Yutkunurken ağrı veya takılma hissi olabilir. Yiyeceklerin göğüste sıkıştığı hissi yaygındır. Bu durum, ülserin neden olduğu şişlik veya darlıktan kaynaklanabilir.
• Ağrılı Yutma (Odynofaji): Katı veya sıvı gıdaları yutarken keskin, batıcı bir ağrı hissedilmesidir. Bu, ülser yarasının doğrudan tahriş olmasından kaynaklanır.
• Bulantı ve Kusma: Mide bulantısı sık görülür. Bazen kusma olabilir ve kusmukta parlak kırmızı kan veya "kahve telvesi" görünümünde sindirilmiş kan bulunabilir.
• Hazımsızlık ve Mide Ekşimesi: Midede rahatsızlık hissi, şişkinlik ve ağza acı-ekşi sıvı gelmesi (reflü) şeklinde kendini gösterebilir.
• Karın Ağrısı: Özellikle üst karın bölgesinde (epigastrik bölge) ağrı ve rahatsızlık hissedilebilir.
• İstenmeyen Kilo Kaybı: Yutma güçlüğü ve ağrısı nedeniyle yemek yemekten kaçınma, yeterli beslenememeye ve kilo kaybına yol açabilir.
• Kanama Belirtileri: Ülser kanadığında ciddi belirtiler ortaya çıkabilir. Bunlar arasında:
  • Siyah, katran gibi dışkı (melena)
  • Kanlı veya kahve telvesi şeklinde kusma
  • Halsizlik, baş dönmesi, nefes darlığı (kansızlığa bağlı)

Acilen Doktora Başvurulması Gereken Durumlar

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri varsa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır:

• Şiddetli, keskin göğüs ağrısı (kalp krizi ile karışabilir)
• Kusmukta kan görülmesi veya kahve telvesi görünümü
• Siyah, yapışkan, kötü kokulu dışkı
• Nefes darlığı, baygınlık hissi, soğuk terleme
• Yutkunamama veya sıvıları bile içememe

Özofagus Ülserinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Belirtilerin anlaşılması kadar, altta yatan nedenin teşhisi de tedavi için kritiktir. Başlıca nedenler:

• Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH): Kronik asit reflüsü, yemek borusu mukozasını tahriş ederek ülsere neden olabilir.
• Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Mide ülserlerinin çoğundan sorumlu olan bu bakteri, bazen yemek borusunda da ülsere yol açabilir.
• İlaçlar: Özellikle steroid olmayan anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ'ler: aspirin, ibuprofen, naproksen vb.) ve bazı kemoterapi ilaçları mukozayı tahriş edebilir.
• Fazla Miktarda Alkol ve Sigara Kullanımı: Mukozayı doğrudan tahriş eder ve koruyucu bariyeri zayıflatır.
• Kandidiyazis gibi Enfeksiyonlar: Bağışıklık sistemi zayıf kişilerde görülebilir.
• Kronik Kusma veya Öksürük: Asit ve mide içeriğinin yemek borusuna sürekli maruziyetine neden olur.
• Radyoterapi veya Cerrahi: Göğüs/boyun bölgesine uygulanan tedaviler yan etki olarak ülsere sebep olabilir.

Tanı ve Tedavi

Tanı için en sık kullanılan yöntem üst gastrointestinal sistem endoskopisi dir. Bu işlemle yemek borusu direktttttttttttt olarak gözlemlenir, ülser görülür ve gerekirse biyopsi alınır.

Tedavi, altta yatan nedene yöneliktir:

• Asit Baskılayıcı İlaçlar: Proton pompası inhibitörleri (örn., omeprazol, lansoprazol) ve H2 reseptör blokerleri asit üretimini azaltarak iyileşmeyi sağlar.
• Antibiyotik Tedavisi:H. pyloritespit edilirse, genellikle iki farklı antibiyotik ve asit baskılayıcıdan oluşan kombinasyon tedavisi uygulanır.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara ve alkolden kaçınmak, baharatlı-asitli gıdaları sınırlamak, yatmadan en az 3 saat önce yemek yememek, yatağın baş kısmını yükseltmek.
• İlaç Değişikliği: NSAİİ kullanımı gerekiyorsa, doktor kontrolünde alternatif veya koruyucu ilaç önerilebilir.
• Cerrahi: İlaçlarla kontrol altına alınamayan kanama, delinme veya ciddi darlık durumlarında nadiren gerekebilir.

Özofagus ülseri belirtileri yaşıyorsanız, doğru tanı ve etkili tedavi için mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyon riskini azaltır ve yaşam kalitenizi hızla geri kazandırır.