Rektumda ülser neden oluşur?

Rektum ülserleri, sindirim sisteminin bu hassas bölgesinde çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebilen mukoza hasarlarıdır. Bu yaraların ortaya çıkmasına yol açan nedenler, enfeksiyonlardan kronik hastalıklara, travmalardan sistemik durumlara kadar geniş bir yelpazede incelenmektedir.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

Rektum Ülserlerinin Oluşum Nedenleri: Kapsamlı Bir Rehber

Rektum, kalın bağırsağın son kısmı olup, dışkının depolandığı ve vücuttan atıldığı bölümdür. Bu bölgede oluşan ülserler (yaralar), mukoza tabakasının bütünlüğünün bozulması ve alt dokuların açığa çıkmasıyla karakterizedir. Rektal ülserlerin oluşumu tek bir nedene bağlı olmayıp, çeşitli hastalıklar ve durumların bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Temel nedenler şu şekilde gruplandırılabilir:

1. Enflamatuar Bağırsak Hastalıkları (İnflamatuar Barsak Hastalığı - İBH)

Ülseratif Kolit: Özellikle rektumu tutan ve kalın bağırsağın iç yüzeyinde yaygın ülserlere neden olan kronik bir hastalıktır. Rektal tutulum sıktır ve kanlı ishal, acil dışkılama ihtiyacı gibi belirtilerle kendini gösterir.
Crohn Hastalığı: Sindirim sisteminin herhangi bir bölümünü tutabilse de, rektum ve anüs bölgesinde ülser, fistül ve çatlaklara yol açabilir. Ülserler daha derin ve yaygın olma eğilimindedir.

2. Enfeksiyonlar

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar: Özellikle anal ilişki yoluyla bulaşan herpes simpleks virüsü (HSV), sifiliz (frengi), bel soğukluğu (gonore), klamidya ve lenfogranüloma venereum gibi hastalıklar rektumda ülserlere neden olabilir.
Diğer Enfeksiyonlar: Tüberküloz, sitomegalovirüs (CMV) (özellikle bağışıklığı baskılanmış kişilerde), amip dizanterisi ve şigella gibi bakteriyel enfeksiyonlar.

3. Mekanik/Travmatik Nedenler

Kronik Kabızlık ve Isınma: Sert dışkının geçişi veya aşırı ıkınma, rektum mukozasında tahriş ve yırtıklara (ülserasyon) yol açabilir.
Yabancı Cisimler: Rektuma yerleştirilen yabancı cisimler mukozayı zedeleyebilir.
Işın Tedavisi (Radyoterapi): Özellikle prostat, rahim ağzı, rektum veya mesane kanserleri için uygulanan pelvik radyoterapi, rektumda radyasyon proktiti adı verilen iltihap ve ülserlere neden olabilir.

4. İskemik Nedenler

İskemik Proktit: Nadir görülür. Rektumu besleyen damarlardaki tıkanıklık veya dolaşım bozukluğu sonucu doku hasarı ve ülser gelişir. Genellikle yaşlılarda ve damar hastalığı olanlarda ortaya çıkar.

5. İlaçlar ve Kimyasal Maddeler

Bazı ağrı kesiciler (NSAİİ'ler), potasyum tabletleri veya belirli kemoterapi ilaçları direktttttttttttt tahriş edici etkiyle rektal ülser yapabilir.
Reçeteli veya reçetesiz fitil ve lavmanların yanlış veya aşırı kullanımı.

6. Soliter Rektal Ülser Sendromu (SRÜS)

Nedeni tam olarak anlaşılamamış, kronik ve iyi huylu bir durumdur. Genellikle kronik ıkınma, pelvik taban disfonksiyonu (dışkılama sırasında kasların uyumsuz çalışması) ile ilişkilidir. Rektumda tek veya birkaç ülserle karakterizedir.

7. Neoplastik (Kanserle İlişkili) Nedenler

Rektum kanseri veya diğer organ kanserlerinin metastazları, ülserli lezyonlar şeklinde görünebilir.

8. Diğer Sistemik Hastalıklar

Behçet Hastalığı: Ağız ve genital bölge ülserlerine ek olarak sindirim sistemi ülserleri (rektum dahil) yapabilir.
Vaskülitler: Damar iltihabı ile seyreden hastalıklar.

Belirtiler ve Tanı

Rektal ülserler sıklıkla; rektal kanama (taze kırmızı kan), mukuslu akıntı, dışkılama sırasında ağrı, acil dışkılama ihtiyacı, tenesmus (yanlış ve ağrılı ıkınma hissi) ve nadiren dışkı kaçırma gibi belirtiler verir. Tanı için mutlaka bir gastroenteroloji veya genel cerrahi uzmanına başvurulmalıdır. Tanı yöntemleri arasında:

Dijital rektal muayene
Rektoskopi veya Sigmoidoskopi (rektum ve kalın bağırsağın alt kısmının kameralı bir cihazla incelenmesi)
Koloskopi (tüm kalın bağırsağın incelenmesi)
Görüntüleme yöntemleri (MR, BT)
Ülser kenarından alınan biyopsinin patolojik incelenmesi (kesin tanı için çok önemlidir) yer alır.

Önemli Uyarı

Rektal kanama veya yukarıda bahsedilen belirtiler asla ihmal edilmemelidir. Bu belirtiler basit bir hemoroid (basur) kadar masum olabileceği gibi, inflamatuar bağırsak hastalığı veya kanser gibi ciddi bir durumun da işareti olabilir. Doğru tanı ve nedene yönelik tedavi için zaman kaybetmeden doktora başvurmak esastır. Tedavi, altta yatan nedene göre (ilaç tedavisi, enfeksiyon tedavisi, cerrahi müdahale, yaşam tarzı değişiklikleri gibi) büyük farklılık gösterir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap