Tahin Helvası ve Mide Ülseri İlişkisi: Faydalı mı, Zararlı mı?
Mide ülseri (peptik ülser), mide zarının veya onikiparmak bağırsağının asit ve sindirim sıvıları nedeniyle hasar görmesiyle oluşan yaralardır. Beslenme, ülser yönetiminde kritik bir rol oynar. Tahin helvası ise susam ezmesi (tahin) ve şekerden yapılan geleneksel bir tatlıdır. Peki, bu tatlı mide ülserine iyi gelir mi? Cevap, doğrudan "iyi gelir" şeklinde değil, dikkatli ve ölçülü tüketimle ilişkilidir.
Tahin Helvasının Potansiyel Faydalı Yönleri
- Sesamin ve Sesamolün Varlığı: Tahinin ana maddesi susam, "sesamin" ve "sesamol" gibi doğal antioksidan ve antienflamatuar bileşikler içerir. Teorik olarak, bu bileşikler mide zarındaki inflamasyonu (iltihabı) azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak, tahin helvasında bu faydalı bileşenlerin miktarı, işlenme ve şeker eklenmesi nedeniyle saf tahine göre daha düşüktür.
- Yumuşak ve Yapışkan Dokusu: Akut ağrı dönemlerinde tahin helvasının yumuşak dokusu, mideyi tahriş etmeyen bir gıda gibi görünebilir. Ancak bu, her hasta için geçerli değildir ve yüksek şeker içeriği nedeniyle olumsuz etkileri baskın gelebilir.
Tahin Helvasının Ülser Açısından Riskli ve Olumsuz Yönleri
- Yüksek Yağ İçeriği: Tahin helvası yağlı bir besindir. Yağlı gıdalar, mide boşalmasını geciktirebilir ve mide asidi salgısını artırabilir. Bu da ülser ağrısını ve yanmasını tetikleyebilir, iyileşme sürecini yavaşlatabilir.
- Çok Yüksek Şeker İçeriği: Rafine şeker, mide asiditesini artırabilir ve mide zarını tahriş edebilir. Ayrıca, şekerli gıdaların mide boşalmasını hızlandırdığı ve bu nedenle asidin ülserli bölgeyle daha uzun süre temas etmesine neden olabileceği düşünülmektedir.
- Yapışkan ve Yoğun Yapısı: Bazı bireylerde bu yapışkan doku, midede ağırlık ve rahatsızlık hissi yaratabilir, özellikle reflü şikayetleri de varsa bu durumu kötüleştirebilir.
- Kalori Yoğunluğu ve Besin Değeri: Tahin helvası, vitamin-mineral açısından zengin değildir. Yüksek kalorili olmasına rağmen, ülser tedavisinde ihtiyaç duyulan lif, C vitamini, çinko gibi besin ögelerini sağlamaz. Boş kalori kaynağıdır.
Sonuç ve Öneriler
Tahin helvası, mide ülseri için önerilen bir "ilaç" veya "tedavi edici gıda" değildir. İçerdiği şeker ve yağ nedeniyle ülser semptomlarını (ağrı, yanma, ekşime) şiddetlendirme riski taşır.
- Akut Ağrı ve Aktif Ülser Döneminde: Kesinlikle önerilmez. Midenin yükünü artırarak iyileşmeyi geciktirebilir.
- İyileşme veya Sessiz Dönemde: Eğer hiçbir şikayet yoksa ve hasta kendini iyi hissediyorsa, çok nadiren ve çok küçük bir parça (örneğin, bir ceviz büyüklüğünde) tüketilebilir. Ancak bunun bir alışkanlık haline getirilmemesi gerekir.
- Asıl Odak: Ülser diyetinde; baharatsız, az yağlı, lif oranı dengeli (aşırı lifli değil), probiyotik içeren (yoğurt, kefir), C vitamini ve çinko kaynaklarına (aşırı asitli olmayan sebzeler, et, balık) yer verilmelidir.
Önemli Uyarı: Mide ülseri ciddi bir sağlık sorunudur ve tedavisi mutlaka bir doktor (gastroenterolog) kontrolünde yapılmalıdır. Beslenme önerileri kişiye özeldir. Tahin helvası tüketimi konusunda da en doğru kararı, bireyin kendi doktoru veya diyetisyeni, hastanın durumunu göz önünde bulundurarak verecektir. |