Ülser delinmesi nedir ve belirtileri nelerdir?

Mide veya onikiparmak bağırsağındaki bir yaranın karın boşluğuna açılması, tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir. Bu durum, hızla ciddi enfeksiyonlara yol açabileceğinden belirtilerin tanınması ve zamanında müdahale hayati önem taşır.
07 Aralık 2025

Ülser Delinmesi (Perfore Ülser) Nedir?


Ülser delinmesi, mide veya onikiparmak bağırsağında (duodenum) bulunan bir ülserin (yaraların) tüm katmanları aşarak karın boşluğuna açılmasıdır. Bu, tıpta "perforasyon" olarak adlandırılan, acil cerrahi müdahale gerektiren, hayatı tehdit eden ciddi bir komplikasyondur. Delinme sonucu mide asidi, sindirim enzimleri ve yiyecek artıkları steril olan karın boşluğuna (periton boşluğuna) dökülür. Bu durum hızla şiddetli bir enfeksiyona (peritonit) ve sistemik bir inflamatuar yanıta (sepsis) yol açabilir.

Ülser Delinmesinin Belirtileri Nelerdir?


Belirtiler genellikle aniden ve şiddetli bir şekilde başlar. En karakteristik ve yaygın belirtiler şunlardır:

  • Ani, Çok Şiddetli ve Keskin Karın Ağrısı: Ağrı genellikle üst karın bölgesinde (epigastrium) başlar ve hızla tüm karına yayılır. Hastalar çoğu zaman ağrının başladığı anı net olarak hatırlar. Ağrı sürekli ve delici/yanıcı tarzdadır.
  • Karın Duvarında Sertleşme ve Hassasiyet (Tahta Karın): Karın kasları, içerideki irritasyona ve enfeksiyona tepki olarak istemsizce kasılır. Karın tahta gibi sert ve dokunmaya aşırı derecede hassas hale gelir.
  • Bulantı ve Kusma: Sıklıkla eşlik eder.
  • Ateş ve Titreme: Gelişen peritonit (karın zarı iltihabı) nedeniyle ortaya çıkar. Bu, enfeksiyonun sistemik hale gelmeye başladığının işaretidir.
  • Hızlı Nabız ve Hipotansiyon (Düşük Tansiyon): Vücudun enfeksiyona verdiği yanıt ve sıvı kaybı nedeniyle kalp atım hızı artar, tansiyon düşebilir. Bu, şok tablosunun habercisi olabilir.
  • Gaz ve Dışkı Çıkaramama (İleus): Bağırsak hareketleri durur. Hasta gaz ve dışkı çıkaramaz.
  • Genel Durumda Hızlı Bozulma: Halsizlik, bitkinlik, soğuk terleme ve şok bulguları görülebilir.

Tanı ve Acil Müdahale:


Ülser delinmesi şüphesi olan bir hasta acil servise başvurduğunda, tanı genellikle hastanın öyküsü ve fizik muayenesi ile konulur. Destekleyici tanı yöntemleri arasında:

  • Direktttttttttttt Karın Grafisi: Ayakta veya yatar pozisyonda çekilen grafide, karın boşluğunda serbest hava (diyafram altında hava) görülmesi delinme için çok tipik bir bulgudur.
  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Serbest hava ve sıvıyı daha hassas gösterir. Delinmenin yerini ve komplikasyonları değerlendirmede altın standarttır.
  • Laboratuvar Testleri: Enfeksiyon bulgularını (lökositoz) ve genel durumu değerlendirmek için yapılır.

Tedavi:

Ülser delinmesinin kesin tedavisi acil cerrahi müdahaledir. Ameliyatın amacı, delik bölgenin onarılması (sütür veya yama ile), karın boşluğunun temizlenmesi (lavaj) ve enfeksiyon odağının ortadan kaldırılmasıdır. Ameliyat açık veya laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılabilir. Ameliyat sonrası hastaya genellikle ülserin altında yatan nedeni (Helicobacter pylori enfeksiyonu veya NSAİİ kullanımı gibi) tedavi etmek için ilaçlar (antibiyotikler, asit baskılayıcılar) başlanır.

Önemli Uyarı:

Ani başlayan, şiddetli, yayılan karın ağrısı, özellikle daha önceden mide şikayetleri veya ülser öyküsü olan kişilerde, acil tıbbi yardım alınmasını gerektiren bir durumdur. Zaman kaybetmeden 112 aranmalı veya en yakın acil servise başvurulmalıdır. Erken müdahale hayat kurtarıcıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Ülser Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Belirtileri ve Tedavisi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Kornea Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Kornea Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ülser İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Ülser İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?
Mide Ülseri İlaçları Nelerdir?
Mide Ülseri İlaçları Nelerdir?
Ülsere İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Ülsere İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Ülser Ameliyatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Ülser Ameliyatı Nedir ve Nasıl Yapılır?
Varis Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Varis Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Diyeti Nasıl Yapılır?
Ülser Diyeti Nasıl Yapılır?
Ülser Perhizi ve Önerilen Gıdalar
Ülser Perhizi ve Önerilen Gıdalar
Gastrit Ülser Reflü Belirtileri ve Tedavisi
Gastrit Ülser Reflü Belirtileri ve Tedavisi
Ülser Gaz Yapar mı?
Ülser Gaz Yapar mı?
Ayak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
Ayak Ülseri Belirtileri ve Tedavisi
;