Ülser Kanser Değildir, Ancak Bazı Ülserler Kanser Riskini Taşıyabilir
Ülser ve kanser, birbirinden farklı iki tıbbi durumdur. Ancak, özellikle mide bölgesinde ortaya çıkan ülserler konusunda bu ayrım net anlaşılmalıdır. Temel cevap:Ülserin kendisi kanser değildir,fakat nadiren bir mide ülseri, altta yatan bir mide kanserinin (mide adenokarsinomu) belirtisi olabilir veya çok uzun süreli tedavi edilmemiş bazı ülserler kanser gelişimi için risk oluşturabilir.
Ülser Nedir?
Ülser, mide, ince bağırsağın başlangıç kısmı (duodenum) veya yemek borusu gibi sindirim sistemi organlarının iç yüzeyini kaplayan mukoza tabakasında oluşan bir yara veya açık lezyondur. - En yaygın nedenler:Helicobacter pyloribakterisi enfeksiyonu ve uzun süreli nonsteroid anti-inflamatuar ilaç (NSAİİ) kullanımıdır (örneğin ibuprofen, aspirin).
- Belirtileri: Karın ağrısı (genellikle açken veya yemekten birkaç saat sonra), şişkinlik, mide yanması, bulantı.
- Tedavisi: Çoğunlukla ilaçlarla (asit baskılayıcılar, antibiyotiklerH. pyloriiçin) başarılı bir şekilde tedavi edilir ve tamamen iyileşir.
Ülser ile Kanser İlişkisi Nasıldır?
Bu ilişki iki şekilde ele alınabilir: - 1. Kanser Görünümünde Ülser (Ülser-benzeri Kanser Lezyonu): Bazen mide kanseri, endoskopide tipik bir iyi huylu ülsere çok benzeyen bir görünümde olabilir. Dışarıdan bakıldığında ülser gibi görünen bu lezyonun biyopsisi alındığında altından kanser hücreleri çıkabilir. Bu nedenle, her mide ülserinden mutlaka biyopsi alınması hayati önem taşır. Biyopsi, lezyonun iyi huylu (benign) mi yoksa kötü huylu (malign) mı olduğunu ayırt etmenin tek kesin yoludur.
- 2. İyileşmeyen Ülser ve Kanser Riski: Çok nadiren, uzun yıllar boyunca tedavi edilmemiş, kronikleşmiş ve tekrarlayan mide ülserleri, özellikle deH. pylorienfeksiyonu varsa, midede sürekli bir iltihap (kronik atrofik gastrit) ve hücresel değişikliklere (intestinal metaplazi) yol açabilir. Bu değişiklikler zamanla mide kanseri için bir risk faktörü olarak kabul edilir. Ancak bu, ülserin direktttttttttttt kansere dönüştüğü anlamına gelmez; süreç, iltihap ->hücresel değişim ->kanser öncüsü lezyon ->kanser şeklinde ilerleyen uzun bir yoldur.
Hangi Durumlarda Şüphelenmek Gerekir?
Aşağıdaki belirti ve durumlar varlığında ülserin altında yatan bir kanser olasılığı araştırılmalıdır: - İlaç tedavisine rağmen iyileşmeyen veya tekrarlayan ülserler.
- Yutma güçlüğü (disfaji) veya yutarken ağrı.
- Açıklanamayan kilo kaybı.
- İştahsızlık ve erken doyma hissi.
- Kusma, özellikle kanlı kusma (hematemez).
- Siyah, katran gibi dışkı (melena) – sindirim sistemi kanaması belirtisi.
- 50 yaş üstünde yeni başlayan mide şikayetleri.
- Ailede mide kanseri öyküsü.
Tanı ve Ayırım Nasıl Yapılır?
- Endoskopi (Gastroskopi): Altın standart tanı yöntemidir. İnce, esnek bir tüple mide içi görüntülenir.
- Biyopsi: Endoskopi sırasında ülserli veya şüpheli alanlardan küçük doku örnekleri alınır. Patolog bu örnekleri mikroskop altında inceleyerek kanser hücresi olup olmadığını kesin olarak söyler.
- İyi Huylu (Benign) Ülser ile Kanserin Endoskopik Görünüm Farkları: Doktor, ülserin kenarlarının düzensizliği, tabanının çukur görünümü ve çevre dokuya yayılma eğilimi gibi özelliklere bakarak ön fikir edinebilir, ancak kesin tanı her zaman biyopsiye dayanır.
Sonuç ve Önemli Mesaj - Ülser çoğunlukla tedavi edilebilir, iyi huylu bir hastalıktır ve kanser değildir.
- Ancak, mide ülseri kanserle karışabildiği veya nadiren risk oluşturabildiği için ciddiye alınmalıdır.
- Mide şikayetleriniz varsa, mutlaka bir gastroenteroloji uzmanına başvurun.
- Endoskopi ve biyopsi, ikisini ayırt etmedeki en güvenilir yoldur. Doktorunuz biyopsi öneriyorsa, bu rutin ve gerekli bir işlemdir.
- Helicobacter pylorienfeksiyonu saptanırsa, antibiyotik tedavisi ile bunun eradike edilmesi hem ülserin tekrarlamasını önler hem de uzun vadeli mide kanseri riskini azaltmaya yardımcı olur.
|