Varis ülseri belirtileri nelerdir?

Varis ülseri, bacaklardaki toplardamarların (venlerin) yetersiz çalışması sonucu oluşan kronik yaralardır. Genellikle "bacak yarası" veya "venöz yetmezlik ülseri" olarak da bilinir. Bacaklardaki kanın kalbe geri dönüşünü sağlayan kapakçıkların bozulması, kanın bacaklarda göllenmesine (venöz yetmezlik) ve zamanla ciltte açık yaraların oluşmasına yol açar. Tedavi edilmediğinde aylarca, hatta yıllarca iyileşmeyebilir ve ciddi enfeksiyon riski taşır.

Belirtiler genellikle aşamalı olarak ortaya çıkar. Ülser oluşmadan önce bile venöz yetmezliğin erken işaretleri görülebilir.

Ülser geliştiğinde, yaranın kendisine ve çevresine özgü belirtiler ortaya çıkar:

• Yara Yeri: Çoğunlukla ayak bileğinin iç kısmında (medial malleol çevresinde) görülür. Dış kısımda da olabilir.
• Görünüm: Yara genellikle düzensiz kenarlı, sığ (derin değil) ve tabanı kırmızımsı, bazen sarı lifli doku (fibrin) ile kaplı olabilir.
• Akıntı: Yara bölgesinden genellikle şeffaf, sarımsı veya yeşilimsi (enfeksyon varsa) bir akıntı (eksüda) gelebilir. Bu akıntı bandajı hızla ıslatabilir.
• Ağrı: Hastaların çoğu, özellikle ayakta uzun süre durunca artan, hafif ila orta şiddette bir ağrı tanımlar. Bacak yukarı kaldırıldığında ağrı genellikle azalır.
• Çevre Doku: Ülserin etrafındaki cilt genellikle kırmızı, sıcak, şiş ve iltihaplı görünebilir. Şiddetli kaşıntı olabilir.
• Koku: Eğer yara enfekte olmuşsa veya ölü doku (nekroz) varsa kötü bir koku yayabilir.
• İyileşme Döngüsü: Yaralar bazen kapanıp bazen tekrar açılabilir. Tam iyileşme sağlanmazsa kronikleşir.

Aşağıdaki durumlardan herhangi biri varsa vakit kaybetmeden bir doktora (tercihen kalp ve damar cerrahisi veya dermatoloji uzmanına) başvurmanız çok önemlidir:

• Bacağınızda, özellikle ayak bileği çevresinde yeni bir açık yara oluştuysa.
• Var olan bir yara büyüyor, kötüleşiyor veya iyileşmiyorsa.
• Yaradan sarı-yeşil akıntı geliyor veya kötü koku varsa.
• Ateş, titreme gibi enfeksiyon belirtileri ortaya çıktıysa.
• Bacakta ani ve şiddetli ağrı, aşırı şişlik veya kızarıklık geliştiyse (derin ven trombozu riski açısından acil değerlendirme gerekir).

Varis ülserleri, altta yatan bir dolaşım probleminin sonucudur. Sadece yaranın pansuman edilmesi yeterli değildir. Başarılı bir tedavi için mutlaka altta yatan venöz yetmezliğin değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Tedavi genellikle bacakları yukarı kaldırma, kompresyon (basınçlı) çorapları/bantları kullanma, yara bakımı, ilaçlar ve gerekirse cerrahi veya girişimsel prosedürleri içeren çok yönlü bir yaklaşım gerektirir. Erken teşhis ve uygun tedavi, iyileşme sürecini hızlandırır ve ülserin tekrarlamasını önlemeye yardımcı olur.